Εντολή Σαμαρά να παταχθεί η διαφθορά και να τσακιστούν τα κυκλώματα

«Διαφάνεια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και τη διαχείριση των πόρων του ΕΣΠΑ», ήταν ο τίτλος της ημερίδας, που πραγματοποιήθηκε, χθες, στην Τρίπολη, ύστερα από πρωτοβουλία της Γενικής Γραμματείας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Υπουργείου Δικαιοσύνης, από το Υπουργείο Εσωτερικών και την Περιφέρεια Πελοποννήσου, με τη συνεργασία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτ. Ελλάδας και Ιονίου και προσκεκλημένους Δημάρχους και στελέχη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στόχος της ημερίδας είναι να μην επαναληφθούν τα λάθη και η αδιαφάνεια στην απορρόφηση και τα χρηματοδοτούμενα από ευρωπαϊκά κονδύλια, κατά την νέα προγραμματική περίοδο 2014- 2020.
Παραβρέθηκαν ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών, Λεωνίδας Γρηγοράκος, Ο Γ. Γ. Διαφάνειας, Γιώργος Σούρλας, ο Γ. Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Μανώλης Αγγελάκας, οι δήμαρχοι: Τρίπολης, Ιωάννης Σμυρνιώτης, Καλαμάτας, Παναγιώτης Νίκας, Σπάρτης, Σταύρος Αργειτάκος και Ναυπλίου Δημ. Κωστούρος, οι Αντιπεριφερειάρχες: Ευάγγελος Γιαννακούρας, Γιώργος Δέδες, Ντία Τζανετέα, Ντίνα Νικολάκου και Ανδρέας Πουλάς, ο Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου, Γιώργος Πουλοκέφαλος, αντιδήμαρχοι, περιφερειακοί και δημοτικοί σύμβουλοι και υπηρεσιακοί παράγοντες.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ
«Ήρθα να μιλήσω τη γλώσσα της αλήθειας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών. Έκανε λόγο για τα προβλήματα της διαφθοράς, επισημαίνοντας, ότι τα πράγματα έτσι όπως εκτυλίσσονται μόνο ευχάριστα δεν είναι, για ένα θέμα στο οποίο δεν πρωταγωνιστεί η Χώρα, αλλά δεν παύει να έχει άρρηκτη σχέση με το εν λόγω φαύλο φαινόμενο, έτσι όπως διαμορφώνεται από πολιτικούς και αισχρές συνειδήσεις. Πρώτη προτεραιότητα, οφείλει να είναι η τήρηση της διαφάνειας, σε όλο τον κοινωνικό ιστό, ο οποίος έχει «μολυνθεί» από τη διάβρωση και διαφθορά, και όπως αναφέρει το φαινόμενο αποκτά και έχει ήδη λάβει «επιδημικές» διαστάσεις. Μίλησε, επίσης, για τον αγώνα που πρέπει να υπάρξει, ειδικά τώρα, ειδικά σήμερα ούτως ώστε να επικρατήσει διαφάνεια, σε ένα χώρο αμφιβόλου φερεγγυότητας, στο χώρο της πολιτικής. Πρέπει να γίνει μια τέτοια μεταρρύθμιση στο κράτος γιατί φτάσαμε στα όρια της χρεωκοπίας αναφέρει χαρακτηριστικά γιατί όλα αυτά τα χρόνια περνάγαμε πάρα πολύ καλά όλοι με ξένα κόλλυβα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΟΥΡΛΑΣ
Ο Γενικός Γραμματέας Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις δηλώσεις του ανέφερε ότι κάποια από τα στοιχεία τα οποία τέθηκαν και συζητήθηκαν σε αυτή την ημερίδα θα ληφθούν σοβαρά υπόψη και στο πρόγραμμα πάταξης της διαφθοράς. Η εντολή που έχει πάρει από τον πρωθυπουργό είναι να ποτάξουν και να τσακίσουν τα κυκλώματα και να προστατέψουν τη δημοκρατία από τους εργολάβους και τους ειδικούς προμηθευτές.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΑΓΓΕΛΑΚΑΣ
Απευθυνόμενος στα στελέχη της Τ.Α. ο Γ. Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης επεσήμανε ότι, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η χώρα μας κατρακυλά συνεχώς στη διεθνή κατάταξη που αφορά τη διαφάνεια, με αποτέλεσμα, από τη 57η θέση που είχε το 2008, το 2012 να φθάσει στην 94η, που την κατατάσσει πρώτη στη διαφθορά από όλες τις χώρες της Ε.Ε.
Τα πρωτεία της διαφθοράς στη χώρα μας, σύμφωνα με στατιστικές, εντοπίζονται στην Υγεία, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στις Πολεοδομίες, στις Εφορίες και στις Μ.Κ.Ο, ενώ οι πολίτες θεωρούν ότι τα κύρια αίτια της αδιαφάνειας είναι οι πελατειακές σχέσεις, η καταστρατήγηση των νόμων, η ατιμωρησία των ενόχων, η αναβλητικότητα στη λήψη αποφάσεων, αλλά και η απροθυμία των ίδιων να συμμετέχουν στις διαδικασίες, επειδή πιστεύουν ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει.
Ο Μανώλης Αγγελάκας επεσήμανε ότι ήδη έχουν γίνει πολλά θετικά βήματα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, κυρίως μετά την εφαρμογή του προγράμματος «Διαύγεια» και της στενής παρακολούθησης των οικονομικών της. Τόνισε, όμως, ότι η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί, κυρίως στα πεδία των πολλαπλών κατατμήσεων των έργων και στους διαγωνισμούς με εταιρείες «λαγούς».
Τέλος, αναφερόμενος στη διαχείριση των πόρων του ΕΣΠΑ, ο Γ.Γ. σημείωσε ότι τα βασικότερα «αγκάθια» του προγράμματος είναι: ότι δεν ολοκληρώνεται σχεδόν ποτέ ο έλεγχος των έργων που καρκινοβατούν, ότι η διαδικασία αποβολής αναδόχων που δεν εκτελούν τα έργα είναι μακροχρόνια, ότι η υπερδέσμευση κονδυλίων (overbooking) δημιουργεί συνθήκες αδιαφάνειας ως προς τα κριτήρια ένταξης των έργων και ότι η μη άμεση πληρωμή των επιδοτήσεων σε επενδυτές και αγρότες, που έχουν ολοκληρώσει τις επενδύσεις, τους οδηγεί στην ανάγκη παρέμβασης από εξωγενείς παράγοντες.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΟΥΛΗΣ
Ο περιφερειάρχης τόνισε στην τοποθέτησή του ότι το πρόβλημα της διαφθοράς και της διαπλοκής, είναι πρόβλημα της πολιτικής γιατί «η πολιτική ζωή του τόπου παραχώρησε δικαιώματα στην οικονομική τάξη της χώρας προκειμένου να αποκτήσει δικαιώματα επί της οικονομίας και για να ενισχύσει τον κομματισμό». Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα την στρέβλωση της λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών και τις συναλλαγές με τα οικονομικά συμφέροντα και την οικονομική ολιγαρχία αυτού του τόπου.
Ο Πέτρος Τατούλης υποστήριξε, επίσης, ότι για τη διαφθορά, η ηθική πλευρά αποτελεί άλλοθι και μόνο η πιστή τήρηση των νόμων από όλους θωρακίζει τη δημοκρατία, το δημόσιο συμφέρον και τους θεσμούς. Η πολιτική δεν πρέπει να παραδώσει την ευθύνη της στο κράτος των δικαστών, είναι ολέθριο σφάλμα να εγκαταλείψει την ευθύνη της για τη λύση του προβλήματος της χώρας στους δικαστές».
«Η σημερινή κρίση πρέπει να αλλάξει την πολιτική ατζέντα της χώρας» συνέχισε και επεσήμανε ότι είναι μεγάλο λάθος να αποκλείονται από θέσεις ευθύνης συνεπείς και αξιόλογοι πολίτες που μπορούν να βοηθήσουν τη χώρα και «ανεπίτρεπτο να υπάρχει αυτή τη στιγμή συμφωνία μεταξύ των δύο συγκυβερνώντων κομμάτων για τη στελέχωση του κρατικού μηχανισμού».
Αναφερόμενος στην ανάγκη ενίσχυσης της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, αξιολόγησε ως τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση των τελευταίων ετών το θεσμό του Καλλικράτη, γιατί μετέφερε το κέντρο λήψεως των αποφάσεων εγγύτερα προς τον πολίτη και υπογράμμισε την ανάγκη περαιτέρω εξέλιξης και βελτίωσής του.
Ως ένα «μεγάλο άλλοθι» της καθολικής αντίληψης, ότι οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης είναι διεφθαρμένοι, χαρακτήρισε τις σχετικές κατηγορίες και τόνισε την ανάγκη αξιοπιστίας στη σχέση των πολιτών με τους πολιτικούς, ως απαραίτητη και ικανή συνθήκη δημοκρατίας.
Το πολιτικό σύστημα οφείλει να πιέσει για την είσπραξη των οφειλομένων μεγάλων ποσών που έχουν καταλογιστεί σε επιχειρηματικούς ομίλους, την ίδια χρονική στιγμή που οι απλοί πολίτες πιέζονται ασφυκτικά να καταβάλλουν τις υποχρεώσεις τους μέχρι τελευταίου ευρώ.
Το ζήτημα της γραφειοκρατίας ο Περιφερειάρχης το έθεσε ως τη μεγάλη πληγή της διαφάνειας, αλλά και ως την τεράστια ταλαιπωρία της αυτοδιοίκησης. Σχετικά με το ρόλο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης ο κ. Τατούλης επαναδιατύπωσε την πολιτική του θέση ότι η Αποκεντρωμένη Διοίκηση θα προσφέρει υπηρεσίες στους πολίτες ως ανώτατη αποκεντρωμένη διοικητική δομή του κράτους γιατί διαφορετικά υπηρετεί τον κομματισμό και δυσχεραίνει τη δημιουργία οικονομίας κλίμακος.
«Πλανώνται πλάνην οικτρά όσοι υποστηρίζουν ότι η χώρα μας ανήκει στον ένα ή στον άλλο. Η Ελλάδα ανήκει μόνο στους πολίτες της και προς αυτή την κατεύθυνση οφείλουν να κινηθούν όσοι υπηρετούν τους πολιτικούς θεσμούς της χώρας από οποιαδήποτε θέση ευθύνης», κατέληξε.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΑΣ
Ο δήμαρχος Καλαμάτας και πρόεδρος της ΠΕΔ, Παναγιώτης Νίκας, μεταξύ άλλων, επεσήμανε πως «στην Τοπική Αυτοδιοίκηση υπάρχει περισσότερη διαφάνεια, σε σχέση με τις κρατικές αρχές ή άλλα ΝΠΔΔ» και αυτό το τόνισε «γιατί έχει στηθεί ένας καταγγελτικός μηχανισμός κατά των Δήμων (…) σε μια προσπάθεια να «φορτώσουν» στους Δήμους και στους δημάρχους, ή και να τους διαπομπεύσουν, την απαράδεκτη κατάσταση που –πράγματι - υπάρχει στο κράτος μας. Όχι ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν έχει τις ευθύνες της, ούτε ότι είναι λάθος η καταδίκη των επιόρκων εκπροσώπων της». Υπογράμμισε την ύπαρξη 11 ελεγκτικών αρχών, «με αποστολή να ασκούν έλεγχο στη νομιμότητα και τη διαφάνεια των πράξεων των ΟΤΑ», ενώ τη διαφάνεια διασφαλίζουν 7 Νόμοι.
Στο ερώτημα εάν «μετά από αυτό το θεσμικό πλαίσιο υπάρχει ζήτημα Διαφάνειας σήμερα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση», απάντησε θετικά, αναφέροντας ως παραδείγματα το σύστημα παραγωγής έργων, τη διαχείριση απορριμμάτων στην Πελοπόννησο και το σύστημα ένταξης έργων από Υπουργεία και Περιφέρεια.
Σχετικά με το τι πρέπει να γίνει για περισσότερη διαφάνεια και προστασία του δημοσίου συμφέροντος, ανέφερε τα εξής:
• Το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου που διέπει την Αυτοδιοίκηση σε όλα τα επίπεδα. Να υπάρξει, δηλαδή, ουσιαστική Διοικητική Μεταρρύθμιση. Χρειαζόμαστε ένα απλό, λιτό και ουσιαστικό θεσμικό πλαίσιο, που να προσδιορίζει με σαφήνεια τους διακριτούς ρόλους μεταξύ Κράτους, Περιφέρειας, Δήμων και ελεγκτικών μηχανισμών. Σημειώνεται πως η σύγχυση που επικρατεί σήμερα, με τις αλληλοεπικαλυπτόμενες αρμοδιότητες, οδηγεί στη διάχυση της ευθύνης, στην απίστευτη γραφειοκρατία και στην αναποτελεσματικότητα.
• Σε κάθε Δήμο πρέπει να υπάρξει συγκροτημένο Γραφείο Εσωτερικού Ελέγχου, που θα επιλαμβάνεται θεμάτων τα οποία συνδέονται με την αδιαφάνεια και θα συνεργάζεται με τα ελεγκτικά όργανα.
• Η μηχανοργάνωση πρέπει να αποτελεί το κυρίαρχο στοιχείο σ’ όλες τις Υπηρεσίες των Δήμων, από την Πολεοδομία και το Ληξιαρχείο μέχρι τα Νομικά Πρόσωπα και την Οικονομική Υπηρεσία, με δυνατότητα για τον πολίτη να συναλλάσσεται από το σπίτι ή το γραφείο του».
Τέλος, τόνισε ότι « η διαφάνεια δεν είναι μόνο υπόθεση θεσμών ή μέσων, αλλά κυρίως υπόθεση ανθρώπων. Έχουμε ανάγκη, επομένως, από ανθρώπους ποιότητας στους Δήμους (αιρετούς και υπαλλήλους) που θα υπηρετούν το Δημόσιο Συμφέρον μακριά από λαϊκισμούς, κομματισμούς και ιδιοτέλειες».